| چـنين گفـت موبد که يک روز شاه |
| بـه ديباي رومي بياراسـت گاه |
| بياويخـت تاج از بر تـخـت عاج |
| هـمـه جاي عاج و همه جاي تاج |
| هـمـه کاخ پر موبد و مرزبان |
| ز بـلـخ و ز بامين و ز کرزبان |
| چـنين آگـهي يافـت شاه جهان |
| ز گـفـتار بيدار کارآگـهان |
| کـه آمد فرسـتاده شاه هـند |
| ابا پيل و چـتر و سواران سـند |
| شـتروار بارسـت با او هزار |
| هـمي راه جويد بر شـهريار |
| همانـگـه چو بشـنيد بيدار شاه |
| پذيره فرسـتاد چـندي سـپاه |
| چو آمد بر شـهريار بزرگ |
| فرسـتاده نامدار و سـترگ |
| برسـم بزرگان نيايش گرفـت |
| جـهان آفرين را سـتايش گرفـت |
| گـهرکرد بـسيار پيشـش نـثار |
| يکي چـتر و ده پيل با گوشوار |
| بياراسـتـه چـتر هـندي بـه زر |
| بدو بافـتـه چـند گونـه گـهر |
| سر بار بـگـشاد در بارگاه |
| بياورد يک سر هـمـه نزد شاه |
| فراوان بـبار اندرون سيم و زر |
| چـه از مشک و عنبر چـه از عود تر |
| ز ياقوت والـماس وز تيغ هـند |
| هـمـه تيغ هـندي سراسر پرند |
| ز چيزي کـه خيزد ز قـنوج و راي |
| زده دسـت و پاي آوريده بـه جاي |
| بـبردند يک سر همه پيش تـخـت |
| نـگـه کرد سالار خورشيد بخـت |
| ز چيزي کـه برد اندران راي رنـج |
| فرسـتاد کـسري سراسر به گنج |
| بياورد پـس نامـه‌اي بر پرند |
| نبشـتـه بـنوشين‌روان راي هند |
| يکي تخـت شطرنـج کرده به رنـج |
| تـهي کرده از رنج شطرنج گـنـج |
| بياورد پيغام هـندي ز راي |
| کـه تا چرخ باشد تو بادي بـه جاي |
| کـسي کو بدانـش برد رنـج بيش |
| بـفرماي تا تخـت شطرنـج پيش |
| نـهـند و ز هر گونـه راي آورند |
| کـه اين نـغز بازي بـه جاي آورند |
| بدانـند هرمـهره‌اي را بـه نام |
| کـه گويند پـس خانـه او کدام |
| پياده بدانـند و پيل و سـپاه |
| رخ واسـب و رفـتار فرزين و شاه |
| گراين نـغز بازي بـه جاي آورند |
| درين کار پاکيزه راي آورند |
| هـمان باژ و ساوي کـه فرمودشاه |
| بـه خوبي فرسـتـم بران بارگاه |
| وگر نامداران ايران گروه |
| ازين دانـش آيند يک سر سـتوه |
| چو با دانـش ما ندارند تاو |
| نـخواهـند زين بوم و بر باژ و ساو |
| هـمان باژ بايد پذيرفـت نيز |
| کـه دانـش بـه از نامـبردار چيز |
| دل و گوش کـسري بـگوينده داد |
| سـخـنـها برو کرد گوينده ياد |
| نـهادند شـطرنـج نزديک شاه |
| بـه مـهره درون کرد چندي نـگاه |
| ز تخـتـش يکي مـهره از عاج بود |
| پر از رنـگ پيکر دگر ساج بود |
| بـپرسيد ازو شاه پيروزبـخـت |
| ازان پيکر ومـهره ومشک وتـخـت |
| چـنين داد پاسـخ که اي شـهريار |
| هـمـه رسـم و راه از در کارزار |
| بـبيني چويابي بـه بازيش راه |
| رخ و پيل و آرايش رزمـگاه |
| بدو گـفـت يک هفتـه ما را زمان |
| بـبازيم هشتـم بـه روشـن‌روان |
| يکي خرم ايوان بـپرداخـتـند |
| فرسـتاده را پايگـه ساخـتـند |
| رد وموبدان نـماينده راه |
| برفـتـند يک سر بـه نزديک شاه |
| نـهادند پـس تخـت شطرنج پيش |
| نـگـه کرد هريک ز اندازه بيش |
| بجـسـتـند و هر گونه‌اي ساختند |
| ز هر دسـت يکـبارش انداخـتـند |
| يکي گفـت وپرسيد و ديگر شـنيد |
| نياورد کـس راه بازي پديد |
| برفـتـند يکـسر پرآژنـگ چـهر |
| بيامد برشاه بوزرجـمـهر |
| ورا زان سـخـن نيک ناکام ديد |
| بـه آغاز آن رنـج فرجام ديد |
| بـه کـسري چنين گفت کاي پادشا |
| جـهاندار و بيدار و فرمانروا |
| مـن اين نـغز بازي بـه جاي آورم |
| خرد را بدين رهـنـماي آورم |
| بدو گفت شاه اين سخن کارتسـت |
| کـه روشـن‌روان بادي وتندرسـت |
| کـنون راي قـنوج گويد کـه شاه |
| ندارد يکي مرد جوينده راه |
| شکـسـت بزرگ اسـت بر موبدان |
| بـه در گاه و بر گاه و بر بـخردان |
| بياورد شـطرنـج بوزرجـمـهر |
| پرانديشـه بنشسـت و بگشاد چهر |
| همي‌جست بازي چپ و دست راست |
| هـمي‌راند تا جاي هريک کجاسـت |
| به يک روز و يک شب چو بازيش يافت |
| از ايوان سوي شاه ايران شـتافـت |
| بدو گـفـت کاي شاه پيروزبخـت |
| نگـه کردم اين مهره و مشک و تخت |
| بـه خوبي همه بازي آمد بـه جاي |
| بـه بخـت بلـند جـهان کدخداي |
| فرسـتاده شاه را پيش خواه |
| کـسي را کـه دارند ما را نـگاه |
| شهـنـشاه بايد کـه بيند نخست |
| يکي رزمگاهـسـت گويي درسـت |
| ز گـفـتار او شاد شد شـهريار |
| ورا نيک پي خواند و بـه روزگار |
| بـفرمود تا موبدان و ردان |
| برفـتـند با نامور بـخردان |
| فرسـتاده راي را پيش خواند |
| بران نامور پيشـگاهـش نـشاند |
| بدو گـفـت گوينده بوزرجـمـهر |
| کـه اي موبد راي خورشيد چـهر |
| ازين مـهرها راي با توچه گـفـت |
| کـه هـمواره با توخرد باد جفـت |
| چـنين داد پاسـخ که فرخـنده‌راي |
| چو از پيش او مـن برفـتـم ز جاي |
| مرا گـفـت کين مـهره ساج و عاج |
| بـبر پيش تـخـت خداوند تاج |
| بـگويش کـه با موبد و راي‌زن |
| بـنـه پيش و بنشان يکي انجمـن |
| گر اين نـغز بازي بـه جاي آورند |
| پـسـنديده و دلرباي آورند |
| هـمين بدره و برده و باژ و ساو |
| فرسـتيم چـندانـک داريم تاو |
| و گر شاه و فرزانـگان اين بـه جاي |
| نيارند روشـن ندارند راي |
| وگر شاه وفرزانـگان اين بـجاي |
| نيارند روشـن ندارند راي |
| نـبايد کـه خواهد ز ما باژ و گنـج |
| دريغ آيدش جان دانا بـه رنـج |
| چو بيند دل و راي باريک ما |
| فزونـتر فرسـتد بـه نزديک ما |
| برتـخـت آن شاه بيداربـخـت |
| بياورد و بنـهاد شطرنـج وتـخـت |
| چـنين گـفـت با موبدان و ردان |
| کـه‌اي نامور پاک دل بـخردان |
| هـمـه گوش داريد گـفـتار اوي |
| هـم آن را هـشيار سالار اوي |
| بياراسـت دانا يکي رزمـگاه |
| بـه قلـب اندرون ساخته جاي شاه |
| چـپ و راست صف برکـشيده سوار |
| پياده بـه پيش اندرون نيزه دار |
| هـشيوار دسـتور در پيش شاه |
| بـه رزم اندرونـش نـماينده راه |
| مـبارز کـه اسـب افگند بر دو روي |
| بـه دسـت چپش پيل پرخاشجوي |
| وزو برتر اسـبان جنـگي بـه پاي |
| بدان تاکـه آيد بـه بالاي راي |
| چو بوزرجـمـهر آن سپـه را براند |
| همـه انجمـن درشگفـتي بماند |
| غـمي شد فرستاده هند سخـت |
| بـماند اندر آن کار هشيار بـخـت |
| شـگـفـت اندرو مرد جادو بـماند |
| دلـش را بـه انديشه اندر نـشاند |
| کـه اين تخـت شطرنـج هرگز نديد |
| نـه از کاردانان هـندي شـنيد |
| چـگونـه فراز آمدش راي اين |
| بـه گيتي نـگيرد کـسي جاي اين |
| چـنان گشـت کسري ز بوزرجمهر |
| کـه گفـتي بدوبخـت بنمود چهر |
| يکي جام فرمود پـس شـهريار |
| کـه کردند پرگوهر شاهوار |
| يکي بدره دينار واسـبي بـه زين |
| بدو داد و کردش بـسي آفرين |
| بـشد مرد دانا بـه آرام خويش |
| يکي تـخـت و پرگار بـنـهاد پيش |
| بـه شـطرنـج و انديشـه هندوان |
| نـگـه کرد و بـفزود رنـج روان |
| خرد بادل روشـن انـباز کرد |
| بـه انديشـه بنـهاد برتخـت نرد |
| دومـهره بـفرمود کردن ز عاج |
| هـمـه پيکر عاج هـمرنـگ ساج |
| يکي رزمگـه ساخـت شطرنـج وار |
| دو رويه برآراسـتـه کارزار |
| دولشـکر ببـخـشيد بر هشت بهر |
| هـمـه رزمـجويان گيرنده شـهر |
| زمين وار لـشـکر گـهي چارسوي |
| دوشاه گرانـمايه و نيک خوي |
| کـم و بيش دارند هر دو بـه هـم |
| يکي از دگر برنـگيرد سـتـم |
| بـه فرمان ايشان سـپاه از دو روي |
| بـه تـندي بياراستـه جنگـجوي |
| يکي را چوتـنـها بـگيرد دو تـن |
| ز لـشـکر برين يک تن آيد شکـن |
| بـه هرجاي پيش وپس اندر سـپاه |
| گرازان دو شاه اندران رزمـگاه |
| هـمي اين بران آن برين برگذشـت |
| گـهي رزم کوه و گهي رزم دشـت |
| برين گونـه تا بر که بودي شـکـن |
| شدندي دو شاه و سپاه انجـمـن |
| بدين سان که گفتـم بياراسـت نرد |
| برشاه شد يک بـه يک ياد کرد |
| وزان رفـتـن شاه برترمـنـش |
| همانـش سـتايش همان سرزنش |
| ز نيروي و فرمان و جـنـگ سـپاه |
| بگـسـترد و بـنـمود يک يک شاه |
| دل شاه ايران ازو خيره ماند |
| خرد را بانديشـه اندر نـشاند |
| همي‌گـفـت کاي مرد روشن‌روان |
| جوان بادي و روزگارت جوان |
| بـفرمود تا ساروان دو هزار |
| بيارد شـتر تا در شـهريار |
| ز باري کـه خيزد ز روم و ز چين |
| ز هيتال و مـکران و ايران زمين |
| ز گـنـج شـهـنـشاه کردند بار |
| بـشد کاروان از در شـهريار |
| چوشد بارهاي شـتر ساخـتـه |
| دل شاه زان کار پرداخـتـه |
| فرسـتاده راي را پيش خواند |
| ز دانـش فراوان سـخـنـها براند |
| يکي نامـه بـنوشـت نزديک اوي |
| پر از دانش و رامـش و رنـگ و بوي |
| سر نامـه کرد آفرين بزرگ |
| بـه يزدان پناهـش ز ديو سـترگ |
| دگر گـفـت کاي نامور شاه هـند |
| ز درياي قـنوج تا پيش سـند |
| رسيداين فرسـتاده راي‌زن |
| ابا چـتر و پيلان بدين انـجـمـن |
| هـمان تخـت شطرنج و پيغام راي |
| شـنيديم و پيغامـش امد بـجاي |
| ز داناي هـندي زمان خواسـتيم |
| بـه دانـش روان را بياراسـتيم |
| بـسي راي زد موبد پاک‌راي |
| پژوهيد وآورد بازي بـه جاي |
| کـنون آمد اين موبد هوشـمـند |
| بـه قـنوج نزديک راي بـلـند |
| شـتروار بار گران دو هزار |
| پـسـنديده بار از در شـهريار |
| نـهاديم برجاي شـطرنـج نرد |
| کـنون تا بـه بازي کـه آرد نـبرد |
| برهـمـن فر وان بود پاک‌راي |
| کـه اين بازي آرد به دانش بـه جاي |
| ز چيزي که ديد اين فرسـتاده رنـج |
| فرسـتد همـه راي هندي به گنج |
| وراي دون کـجا راي با راهـنـماي |
| بـکوشـند بازي نيايد بـه جاي |
| شـتروار بايد کـه هم زين شـمار |
| بـه پيمان کـند راي قـنوج بار |
| کـند بار هـمراه با بار ما |
| چـنينـسـت پيمان و بازار ما |
| چوخورشيد رخشنده شد بر سپـهر |
| برفـت از در شاه بوزرجـمـهر |
| چو آمد ز ايران بـه نزديک راي |
| برهـمـن بـشادي و را رهنـماي |
| ابا بار با نامـه وتـخـت نرد |
| دلـش پر ز بازار نـنـگ ونـبرد |
| چو آمد بـه نزديکي تـخـت اوي |
| بديد آن سر و افسر و بـخـت اوي |
| فراوانـش بـسـتود بر پـهـلوي |
| بدو داد پـس نامـه خـسروي |
| ز شـطرنـج وز راه وز رنـج راي |
| بگفـت آنـچـه آمد يکايک به جاي |
| پيام شـهـنـشاه با او بگـفـت |
| رخ راي هـندي چوگل برشگـفـت |
| بـگـفـت آن کـجا ديد پاينده مرد |
| چـنان هـم سراسر بياورد نرد |
| ز بازي و از مـهره و راي شاه |
| وزان موبدان نـماينده راه |
| بـه نامـه دورن آنچه کردسـت ياد |
| بـخواند بداند نـپيچد ز داد |
| ز گـفـتار اوشد رخ شاه زرد |
| چو بشـنيد گفـتار شطرنـج و نرد |
| بيامد يکي نامور کدخداي |
| فرسـتاده را داد شايسـتـه‌جاي |
| يکي خرم ايوان بياراسـتـند |
| مي و رود و رامشگران خواسـتـند |
| زمان خواست پس نامور هفـت روز |
| برفـت آنـک بودند دانـش فروز |
| بـه کـشور ز پيران شايستـه مرد |
| يکي انـجـمـن کرد و بنـهاد نرد |
| بـه يک هفتـه آنکس کـه بد تيزوير |
| ازان نامداران برنا و پير |
| هـمي‌بازجـسـتـند بازي نرد |
| بـه رشـک و براي وبه ننگ و نـبرد |
| بهشتـم چـنين گفت موبد به راي |
| کـه اين را نداند کـسي سر زپاي |
| مـگر با روان يار گردد خرد |
| کزين مـهره بازي برون آورد |
| بيامد نـهـم روز بوزرجـمـهر |
| پر از آرزو دل پرآژنـگ چـهر |
| کـه کـسري نـفرمود ما را درنگ |
| نـبايد کـه گردد دل شاه تـنـگ |
| بـشد موبدان را ازان دل دژم |
| روان پر زغـم ابروان پر زخـم |
| بزرگان دانا بـه يک سو شدند |
| بـه ناداني خويش خـسـتو شدند |
| چو آن ديد بنشسـت بوزرجـمـهر |
| هـمـه موبدان برگـشادند چـهر |
| بـگـسـترد پيش اندرون تخت نرد |
| هـمـه گردش مـهرها ياد کرد |
| سپـهدار بـنـمود و جنـگ سپاه |
| هـم آرايش رزم و فرمان شاه |
| ازو خيره شد راي با راي‌زن |
| ز کـشور بـسي نامدار انجـمـن |
| هـمـه مـهـتران آفرين خواندند |
| ورا موبد پاک دين خواندند |
| ز هر دانـشي زو بـپرسيد راي |
| هـمـه پاسـخ آمد يکايک به جاي |
| خروشي برآمد ز دانـندگان |
| ز دانـش پژوهان وخوانـندگان |
| کـه اينـت سخنـگوي داننده مرد |
| نـه از بـهر شـطرنـج و بازي نرد |
| بياورد زان پـس شـتر دو هزار |
| هـمـه گـنـج قـنوح کردند بار |
| ز عود و ز عـنـبر ز کافور و زر |
| هـمـه جامـه وجام پيکر گـهر |
| ابا باژ يکـسالـه از پيشـگاه |
| فرسـتاد يک سر بـه درگاه شاه |
| يکي افـسري خواست از گنـج راي |
| هـمان جامـه زر ز سر تا بـه پاي |
| بدو داد وچـند آفرين کرد نيز |
| بيارانـش بـخـشيد بـسيار چيز |
| شـتر دو ازار آنـک از پيش برد |
| ابا باژ و هديه مر او را سـپرد |
| يکي کاروان بد کـه کـس پيش ازان |
| نراند و نـبد خواسـتـه بيش ازان |
| بيامد ز قـنوج بوزرجـمـهر |
| برافراخـتـه سر بـگردان سپـهر |
| دلي شاد با نامـه شاه هـند |
| نبشتـه بـه هـندي خطي بر پرند |
| کـه راي و بزرگان گوايي دهـند |
| نـه از بيم کزنيک رايي دهـند |
| کـه چون شاه نوشين‌روان کس نديد |
| نـه از موبد سالـخورده شـنيد |
| نـه کـس دانشي تر ز دستور اوي |
| ز دانـش سپهرسـت گنـجور اوي |
| فرسـتاده شد باژ يک سالـه پيش |
| اگر بيش بايد فرسـتيم بيش |
| ز باژي کـه پيمان نـهاديم نيز |
| فرسـتاده شد هرچ بايسـت چيز |
| چو آگاهي آمد ز دانا بـه شاه |
| کـه با کام و با خوبي آمد ز راه |
| ازان آگـهي شاد شد شـهريار |
| بـفرمود تاهرک بد نامدار |
| ز شـهر و ز لشـکر خـبيره شدند |
| هـمـه نامداران پذيره شدند |
| بـه شـهر اندر آمد چنان ارجمـند |
| بـه پيروزي شـهريار بـلـند |
| بـه ايوان چو آمد به نزديک تـخـت |
| برو شـهريار آفرين کرد سـخـت |
| بـبر در گرفـتـش جـهاندار شاه |
| بـپرسيدش از راي وز رنـج راه |
| بگـفـت آنـک جا رفـت بوزرجمهر |
| ازان بـخـت بيدار و مهر سـپـهر |
| پـس آن نامـه راي پيروزبـخـت |
| بياورد و بـنـهاد در پيش تـخـت |
| بـفرمود تا يزدگرد دبير |
| بيامد بر شاه دانـش‌پذير |
| چو آن نامـه راي هـندي بـخواند |
| يکي انجمـن درشگفـتي بـماند |
| هـم از دانـش و راي بوزرجمـهر |
| ازان بـخـت سالار خورشيد چـهر |
| چنين گفت کسري که يزدان سپاس |
| کـه هستم خردمند و نيکي‌شناس |
| مـهان تاج وتـخـت مرا بـنده‌اند |
| دل وجان بـه مهر مـن آگـنده‌اند |
| شـگـفـتي‌تر از کار بوزرجمـهر |
| کـه دانـش بدو داد چندين سپـهر |
| سـپاس از خداوند خورشيد وماه |
| کزويسـت پيروزي و دسـتـگاه |
| برين داسـتان برسخـن ساختـم |
| بـه طلـخـند و شطرنـج پرداختم |
